Suriye'de Esad rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçti

Suriye’de 14 yıl süren iç savaş ve 61 yıllık Baas diktatörlüğüne son veren 8 Aralık devriminin üzerinden 1 yıl geçti. Dış ülkelerin, Suriye'yi kaosa sürükleme çabaları başarısız olurken Ahmed Şara liderliğindeki yönetim, ülkeyi uluslararası siyasete entegre etmeyi başardı.

Suriye, devrimini kutluyor...Her şey 15 Mart 2011’de, Suriye’nin güneyindeki Dera kentinde bir grup öğrencinin okul duvarına "Ey Doktor (Beşar Esad), sıra sende" yazmasıyla başladı. AYAKLANMALAR ESAD REJİMİNİ SARSTI 2011’de Dera’da başlayan ayaklanma, arkasına aldığı büyük halk desteği ile Esad diktatörlüğünü sarstı.Esad, kanlı saldırılarla ayaklanmayı bastırmak istedi ama üzerine gelen seli durdurması mümkün değildi. O esnada devreye Rusya, İran ve İsrail girdi. ÜLKE ENKAZA DÖNDÜ Rejimin 14 yıl devam eden katliamlarında 600 bin Suriyeli hayatını kaybetti, 10 milyona yakın Suriyeli vatanlarını terk etmek zorunda kaldı, ülke baştanbaşa yıkıldı, enkaza döndü.Türkiye, güneyinde terör devletçiklerinin kurulmasını önlemek, sivilleri korumak ve direnişi himaye etmek için 14 yıl sabırlı ve istikrarlı bir politika izledi.Türkiye’nin cesur ve kararlı politikası, Suriye direnişinin ayakta kalmasını sağladı. 27 KASIM GÜNÜ HAREKETE GEÇTİLER 27 Kasım 2024 sabahı İdlib’deki mücahitler harekete geçti.30 Kasım’da Halep, 5 Aralık’ta Hama, 7 Aralık’ta Humus mücahitlerin eline geçti.Bir yıl önce bugün, 8 Aralık’ta, mücahitler Şam’a girdiler. Rusya, Ukrayna savaşı nedeniyle Suriye’de direnmedi.İran destekli milisler ve Hizbullah, arkalarında unutulmayacak katliamlar bıraktıktan sonra Suriye’den kaçmak zorunda kaldı. ESAD KAÇTI Esad, kimseye haber vermeden Şam’dan bir uçakla Rusya’ya kaçtı.1918’den bu yana yabancı işgal güçleri ve onların kuklası diktatörler tarafından yönetilen, son 54 yıldır Esad diktatörlüğü altında inleyen Suriye, nihayet tam bağımsızlığına kavuştu.8 Aralık Devrimi, sadece Suriye içindeki mazlumlar için, sadece komşu ülkelere sığınmış 10 milyon mülteci için değil, tüm dünyada zulme direnen halklar için ilham veren bir devrim oldu. MİT BAŞKANI KALIN, EMEVİ CAMİİ'NE GİTTİ Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın, zaferden 4 gün sonra Suriye ziyareti kapsamında Şam'a gitti.Emevi Camii'nde namaz kılan Kalın, coşkulu Suriye halkının yoğun ilgisiyle karşılaştı. COLANİ MAKAM ŞOFÖRÜ OLDU MİT Başkanı İbrahim Kalın'ın Emevi Camii ziyaretinde makam arabasını, Suriyeli muhalif lider Muhammed Colani'nin sürdüğü görüntüler, gündeme bomba gibi düştü. İŞKENCE MERKEZLERİ VE TOPLU MEZARLAR Bugün Devrim birinci yılını doldururken devrimin ardından işkence merkezleri ve toplu mezarlar bir bir gün yüzüne çıkmaya devam ediyor.Şam'ın kuzeyinde yer alan Sednaya Hapishanesi, yıllarca rejim karşıtlarına yönelik sistematik işkence ve infazlarla gündeme gelmiş, 'ölüm merkezi' olarak anıldı.Beşar Esad rejiminin çöküşünün ardından cezaevinde kalan son mahkûmların serbest bırakılmasıyla hapishane tamamen kapatıldı. MÜZEYE DÖNÜŞTÜRÜLECEK Son gelişmelere göre, Şam yönetimi Sednaya Hapishanesi'ni ulusal bir müzeye dönüştürme hazırlığında.Rejim yetkilileri, cezaevinin geçmişine dair bir hafıza mekânı oluşturmayı amaçladıklarını belirtiyor. TOPLU MEZARLAR ORTAYA ÇIKARILIYOR Esad rejiminin devrilmesinin ardından ülke genelindeki arama tarama faaliyetleri sonucu toplu mezarlar ortaya çıkarılmaya devam ediyor.Esad rejiminin devrilmesinden sonra en büyükleri Şam'da olmak üzere birçok toplu mezar alanı saptanmıştı.Bunlardan bazılarında beden bütünlüğü bozulmuş kalıntılara da rastlanmıştı. TOPLU MEZAR SAPTANAN EN BÜYÜK SAHA El-Tel bölgesi ise bugüne kadar, güçlü tanıklıklar ışığında toplu mezar olduğu saptanan en büyük saha olarak kayıtlara geçti. SURİYELİLER KASYUN DAĞI'NA AKIN ETTİ Esad rejiminin halkına karşı verdiği 13 yıllık savaş boyunca yasaklı bölgeler arasında yer alan ve Şam'ın en güzel manzarasının izlendiği Kasyun Dağı, 8 Aralık'ta başkentin kurtarılmasının ardından ziyaretçi akınına uğradı.Ayrıca, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Suriye’nin yeni yönetiminin lideri Ahmed Şara, Kasyun Dağı'ndan Şam manzarasını izlerken birlikte çay içti. "NE DİŞLİ DOMUZDUN SEN" İkilinin bu görüntülerinin ardından akıllara 2015 yılında yapılan şu paylaşım geldi:"Bir gün Kasyun Dağı'nda acı kahveyi yudumlayıp Şam-ı şerifi seyrederken hey gidi Beşar diyeceğiz, ne dişli domuzdun sen" SURİYE AYAĞA KALKIYOR Tüm bu süreç yaşanırken Suriye, 61 yıl süren 'Sovyet tipi Baas Partisi diktatörlüğünden' normal bir ülkeye dönüşmek için yeni bir döneme girdi.Rejimin devrilmesinin ardından Ahmed Şara liderliğindeki yeni yönetimin önündeki en büyük sınavlar; yeniden imar, toplumsal ve coğrafi bölünme riski, uluslararası siyasete entegrasyon ve yeni bir iç savaşa sürüklenmemekti. Uluslararası yaptırımlar nedeniyle yeniden imar konusunda ciddi bir ilerleyiş kaydedilemese de bu yaptırımların kaldırılma yoluna girmesi ve Suriye’nin 61 yıl süren kesintinin ardından yeniden uluslararası siyasete entegre olması konusunda önemli adımlar atıldı. DÜNYA YENİ YÖNETİMİ KABUL ETTİ ABD ve Avrupa Birliği (AB) tarafından başına ödül konulan Heyet Tahriru’ş Şam (HTŞ) lideri Ahmed Şara’nın yeni dönemde Suriye Cumhurbaşkanı olması, ülkenin devrim sonrası katı bir rejimle yönetilerek uluslararası alanda izole olması riskini gündeme getirmişti.Ancak Şara liderliğindeki yeni yönetim, Türkiye ve Suudi Arabistan ile Katar başta olmak üzere bölge ülkeleriyle uyumlu bir süreç başlatarak uluslararası siyasete entegre olmaya başladı.Bu noktada, uluslararası güçlerin uyguladığı ekonomik ve siyasi yaptırımların kaldırılması konusunda ciddi adımlar atıldı. TRUMP İLE GÖRÜŞTÜ Şara, 14 Mayıs’ta Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’a yaptığı ziyarette ABD Başkanı Donald Trump ile bir görüşme gerçekleştirdi.Görüşme sonrası Trump, yaptırımların kaldırılması için çalışmalara başlayacağını ilan etti.Şara ve Trump, sonuncusu 11 Kasım’da olmak üzere iki kez daha bir araya geldi.Suriye’nin uluslararası siyasete entegre olmasının diğer göstergesi ise Şara’nın Arap Birliği, İslam İş birliği Teşkilatı ve BM zirvelerine katılımı oldu.Bunların yanı sıra Şara, Rusya ziyaret gerçekleştirdi, Çin'le temasa geçti. YENİDEN İMAR ÇABASI Esed rejimi, Rusya ve İran’a bağlı mezhepçi militanların Suriye’de 14 yıl boyunca sürdürdüğü vahşi katliamlar, yüzbinlerce sivilin yaşamını yitirmesine ve büyük bir yıkıma sebep oldu.Resmi tahminler yeniden imar için en az 600 milyar dolara ihtiyaç duyulduğuna işaret ediyor.Çatışmaların sona ermesinin ardından Türkiye sınırına yakın bölgeye yığılan 3 milyonu aşkın mülteci, İdlib, Hama kırsalı ve Halep’e dönmeye başladı.Ancak sınırda hala 2 milyona yakın Suriyeli çadırlarda yaşamaya devam ediyor.